źródło: planetaplastyki.blogspot.com
Czy wiecie czym jest LAND ART?
Land art to kierunek zainicjowany po koniec lat 60 XX wieku w Stanach Zjednoczonych, inaczej nazywany jest sztuką ziemi. Nie trudno więc się jest domyślić, że obszarem działania dla artystów jest natura, tworzywem zaś są materiały naturalne czyli: ziemia, piasek, drewno, liście, kamienie oraz materiały niebędące wytworem natury, np. tkaniny, folie, czy też elementy metalowe.
Realizowane kompozycje przybierają różną skalę i charakter. Są wśród nich prace monumentalne - umieszczane w rozległych, otwartych przestrzeniach (np. pustynie, nieuprawiane pola, góry). Inne mają bardziej subtelny charakter - przybierają postać kompozycji trudnych do odnalezienia w otwartej przestrzeni. Bardzo duży, jak nie decydujący wpływ na końcowy efekt pracy artystów mają czynniki atmosferyczne: słońce, deszcz, wiatr, burza, erozja, a nawet przypływ morza. Zdarza się, że obiekty istnieją tylko kilka godzin po czym znikają wchłonięte przez naturę. Jeśli zaś zagrażają środowisku zostają zdemontowane przez autora.
Twórcy tego nurty buntowali się przeciwko komercjalizacji świata sztuki. Mocno krytykowali tradycyjną rzeźbę proponując odmienne spojrzenie na sztukę przestrzenną. Uważali, że sztukę należy wyprowadzić z galerii, jak najdalej od ludzkich siedzib, tak by bogaci kolekcjonerzy nie mieli do niej dostępu. Zaś tradycyjne materiały, z których powstają rzeźby proponowali zastąpić tym, co znajduje się w terenie. Nie przeszkadzał im fakt, że ich dzieła często ulegały szybkiemu zniszczeniu - rozmyte przez deszcz, zalane przez przypływ czy też rozsypane przez wiatr. Wręcz przeciwnie byli oni z tego powodu bardzo dumni. Stanowiło to swego rodzaju świadectwo, że nie dbają oni o bogatych klientów oraz sławę, ale o samą sztukę.
Dzieła artystów land artu potrafią zaskoczyć widza skalą ingerencji w krajobraz. Przykładem może być tu praca Roberta Smithson’a, który z 6 tys. ton błota, kryształów soli, skal bazaltowych, ziemi i wody spiralną, usypał długą na 460 m groblę w Wielkim Słonym Jeziorze w stanie Utah.
Inną dość spektakularną realizacją był przegrodzony pomarańczową kurtyną o wysokości ok. 42 m kanion Kolorado. Kurtyna ta została zaprojektowana przez Christo Jawaszewa i Jeanne-Claude. Wisiała raptem 28 godzin.
Należy jednak przyznać, że nie wszyscy amerykańscy twórcy land artu bili plenerowe rekordy. Niektórzy z nich tak jak Carl Andre próbowali wprowadzić do sztuki ziemi reguły minimalizmu, albo jak Dennis Oppenheim dość oryginalnie łączyli land art z body artem, czyli sztuką ciała.
W połowie lat 70. nastąpił kryzys ekonomiczny, który sprawił, że amerykanie przestali sponsorować twórców land artu. Jedynym godnym uwagi projektem jest próba Jamesa Turrella przerobienia wygasłego wulkanu w Arizonie (o średnicy ponad 5 km) na naturalne obserwatorium nieba.
W Europie skupiono się raczej na tworzeniu land artu kameralnego i subtelnego, przesiąkniętego różnorodną symboliką. Dużą sławę zyskał brytyjski artysta Richard Long, który spacerując wydeptał ścieżkę na łące a następnie ją sfotografował. Dzisiaj jego praca znana jest pod nazwą "A line Made by Walking". Dopatrywano się w niej różnych metafor i metafizycznych sensów przez co doczekała się ona setek analityczno-krytycznych opracowań.
Polską artystką, która zapoczątkowała nurt sztuki odnoszącej się do natury i wykorzystującej jej elementy jest Teresa Murak. Jej twórczość wyróżniają prace z oryginalnym materiałem, do dziś stanowiącym jej znak rozpoznawczy. Jej realizacje wykonywane były z materiału porośniętego rzeżuchą.
Najbardziej jednak spektakularną pracą gatunku land artu w Polsce jest "Projekt Mars" Jarosława Kozakiewicza. Kozakiewicz zagospodarował nieczynną kopalnię węgla brunatnego na niemieckim Pojezierzu Łużyckim, na której usypał z ziemi kształt ludzkiego ucha widocznego dopiero z lotu ptaka.
Land art jest wpisany w naturę i często tam pozostaje. Artyści dokumentują swoje prace na fotografiach, szkicach oraz filmach wideo. Dzięki temu mogą być one prezentowane szerszej publiczności w galeriach lub muzeach, gdyż nie zawsze odbiorca może dotrzeć tam, gdzie powstała praca.
Obejrzyjcie krótki film, w którym znajdziecie zarówno wspaniałe dzieła land artu, jak i przykłady prostych prac, które moglibyście wykonać samodzielnie.
zadanie plastyczne
Z wybranych materiałów (kamyków, kwiatów, patyków...itp.) stwórz własne dzieło w stylu LAND ART.
Przykładowe prace:
